Προστατίτιδα: Τι Είναι, Συμπτώματα, Αιτίες και Εξετάσεις

Ο όρος προστατίτιδα αναφέρεται στη φλεγμονή του προστάτη αδένα, ο οποίος βρίσκεται ακριβώς κάτω από την ουροδόχο κύστη.

Η προστατίτιδα είναι η συχνότερη ουρολογική πάθηση στους άνδρες ηλικίας κάτω των 50 ετών και μπορεί να οφείλεται σε διάφορους παράγοντες. Συχνά προκαλείται από μικροβιακή λοίμωξη, με τα βακτήρια να προέρχονται από την ουρήθρα ή από μολυσμένα ούρα.

Έρευνες έχουν δείξει ότι η σεξουαλική επαφή από το ορθό χωρίς προφύλαξη αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης προστατίτιδας.

Ωστόσο, σε πολλές περιπτώσεις, τα ακριβή αίτια της προστατίτιδας παραμένουν άγνωστα. Θεωρείται ότι μπορεί να σχετίζεται με ψυχογενείς παράγοντες, νευρομυϊκές διαταραχές του πυελικού εδάφους και δυσλειτουργίες της ουροδόχου κύστης.

Συμπτώματα της Προστατίτιδας

Η προστατίτιδα μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από συμπτώματα που επηρεάζουν τόσο το ουροποιητικό όσο και το αναπαραγωγικό σύστημα. Τα πιο συχνά συμπτώματα περιλαμβάνουν:

• Πόνο και αίσθημα καψίματος κατά την ούρηση (δυσουρία)
• Δυσκολία στην έναρξη της ούρησης
• Συχνοουρία και έντονη επιθυμία για ούρηση
• Πόνο που εντοπίζεται στο πέος και τους όρχεις
• Επώδυνη εκσπερμάτιση
• Αιματουρία (αίμα στα ούρα) ή αιμοσπερμία (αίμα στο σπέρμα)
• Πυρετό, ρίγη και γενική κακουχία, κυρίως στις περιπτώσεις οξείας προστατίτιδας

Η ένταση και η διάρκεια των συμπτωμάτων μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με τον τύπο της προστατίτιδας (οξεία ή χρόνια).

Διάγνωση της Προστατίτιδας

Η διάγνωση της προστατίτιδας βασίζεται στο ιατρικό ιστορικό του ασθενούς, στην αξιολόγηση των συμπτωμάτων και σε εξειδικευμένες εργαστηριακές εξετάσεις. Ο γιατρός θα εξετάσει προσεκτικά τα ενοχλήματα του ασθενούς και, εφόσον χρειαστεί, θα ζητήσει διαγνωστικούς ελέγχους για να επιβεβαιώσει την παρουσία της προστατίτιδας και να καθορίσει την ακριβή αιτία της.

Εργαστηριακές Εξετάσεις για την Προστατίτιδα

Για τη διάγνωση της προστατίτιδας, ο γιατρός μπορεί να ζητήσει εργαστηριακές εξετάσεις, οι οποίες βοηθούν στον εντοπισμό πιθανής λοίμωξης και στον καθορισμό της κατάλληλης θεραπείας. Οι πιο συχνές εξετάσεις περιλαμβάνουν:

• Γενική εξέταση ούρων, καλλιέργεια ούρων και αντιβιόγραμμα
• Δοκιμασία Stanney-Mpurej ή δοκιμασία κατά Nidel
• Καλλιέργεια σπέρματος

Στις περισσότερες περιπτώσεις, δεν απαιτείται η διενέργεια όλων των παραπάνω εξετάσεων, καθώς η διάγνωση της προστατίτιδας μπορεί να επιτευχθεί με επιλεγμένες διαγνωστικές μεθόδους, ανάλογα με τα συμπτώματα του ασθενούς.

Είδη Προστατίτιδας

Η προστατίτιδα διακρίνεται σε διάφορες μορφές, ανάλογα με τα αίτια και τη σοβαρότητα των συμπτωμάτων.

• Βακτηριακή Προστατίτιδα : Σε περιπτώσεις συχνών υποτροπών και για τον αποκλεισμό άλλων ουρολογικών παθήσεων με παρόμοια συμπτώματα, μπορεί να κριθεί απαραίτητη η διενέργεια διορθικού υπερηχογραφήματος προστάτη, κυστεοσκόπησης ή ουροδυναμικού ελέγχου.

• Οξεία Βακτηριακή Προστατίτιδα : Χαρακτηρίζεται από αιφνίδια έναρξη συμπτωμάτων με υψηλό πυρετό. Τα πιο συχνά παθογόνα που την προκαλούν είναι τα κολοβακτηρίδια, η Κλεμπσιέλλα, το εντεροβακτηρίδιο και η ψευδομονάδα.

• Χρόνια Βακτηριακή Προστατίτιδα :Συνήθως προκύπτει από ατελώς θεραπευθείσα οξεία προστατίτιδα. Τα συμπτώματα είναι πιο ήπια συγκριτικά με την οξεία μορφή και δεν συνοδεύονται από πυρετό.

• Χρόνια Βακτηριακή Προστατίτιδα – Σύνδρομο Χρόνιου Πυελικού Άλγους : Αποτελεί την πιο συχνή μορφή προστατίτιδας. Τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν έως τρεις μήνες, εμφανίζοντας περιόδους εξάρσεων και υφέσεων.

• Ασυμπτωματική Προστατίτιδα : Αυτή η μορφή διαγιγνώσκεται τυχαία μέσω βιοψίας και δεν απαιτεί θεραπεία, καθώς δεν προκαλεί ενοχλήσεις στον ασθενή.

Παράγοντες Κινδύνου για την Προστατίτιδα

Διάφοροι παράγοντες μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφάνισης προστατίτιδας, είτε πρόκειται για τη βακτηριακή είτε για τη μη βακτηριακή μορφή της. Οι κυριότεροι παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν:

• Ηλικία: Η προστατίτιδα είναι πιο συχνή σε νεαρούς σεξουαλικά δραστήριους άνδρες που δεν χρησιμοποιούν προφυλακτικό, καθώς και σε μεσήλικες που εμφανίζουν συμπτώματα κατώτερου ουροποιητικού.
• Προηγούμενο επεισόδιο προστατίτιδας: Οι άνδρες που έχουν νοσήσει στο παρελθόν από προστατίτιδα έχουν αυξημένο κίνδυνο επανεμφάνισης της πάθησης.
• Ανεπαρκής πρόσληψη υγρών: Η μειωμένη κατανάλωση νερού και υγρών μπορεί να συμβάλλει στη στασιμότητα των ούρων και να αυξήσει την πιθανότητα μόλυνσης.
• Άγχος: Το έντονο στρες και η ψυχολογική επιβάρυνση μπορούν να επηρεάσουν το ουροποιητικό σύστημα και να συμβάλλουν στην εμφάνιση ή την επιδείνωση της προστατίτιδας.

Επιπλοκές της Προστατίτιδας

Εάν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, η προστατίτιδα μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρές επιπλοκές, οι οποίες απαιτούν άμεση ιατρική παρέμβαση. Οι κυριότερες επιπλοκές περιλαμβάνουν:

• Βακτηριαιμία και σήψη: Σε σοβαρές περιπτώσεις, η μόλυνση μπορεί να περάσει στην κυκλοφορία του αίματος, οδηγώντας σε σήψη, μια κατάσταση που απαιτεί ενδονοσοκομειακή περίθαλψη και ενδοφλέβια αντιβιοτική αγωγή.
• Επέκταση της φλεγμονής στην επιδιδυμίδα: Η φλεγμονή μπορεί να εξαπλωθεί στους σπερματικούς πόρους και την επιδιδυμίδα, προκαλώντας επιδιδυμίτιδα.
• Απόστημα προστάτη: Πρόκειται για μια σοβαρή επιπλοκή της προστατίτιδας, όπου σχηματίζεται πύον μέσα στον προστάτη. Σε αυτή την περίπτωση, η χειρουργική παροχέτευση είναι απαραίτητη.
• Διαταραχές γονιμότητας: Η προστατίτιδα μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του σπέρματος. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μετά από επαναλαμβανόμενα επεισόδια προστατίτιδας, ο άνδρας μπορεί να παρουσιάσει αζωοσπερμία (πλήρη απουσία σπερματοζωαρίων).
• Προστατίτιδα και καρκίνος του προστάτη: Παρόλο που η προστατίτιδα είναι μια φλεγμονώδης πάθηση, δεν υπάρχουν σαφή επιστημονικά δεδομένα που να τη συνδέουν με την ανάπτυξη καρκίνου του προστάτη.