Καρκίνος ουροδόχου κύστεως
Επιδημιολογία και Καρκίνος ουροδόχου κύστεως
Ο καρκίνος ουροδόχου κύστεως είναι ο συνηθέστερος καρκίνος του ουροποιητικού, με συχνότητα 101 περιστατικά ανά 100.000 άνδρες και 2,5 περιστατικά ανά 100.000 γυναίκες.
Προδιαθεσιακοί παράγοντες για Καρκίνο ουροδόχου κύστεως
Κάπνισμα και Καρκίνος ουροδόχου κύστεως
Οι καπνιστές διατρέχουν 3 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου ουροδόχου κύστεως. Ως υπεύθυνες ουσίες έχουν ενοχοποιηθεί οι νιτροζαμίνες, η 2-ναφθαλαμίνη και η 4-αμινοβιφαίνυλη για την ανάπτυξη του καρκίνου ουροδόχου κύστεως. Οι καπνιστές παρουσιάζουν μεγαλύτερο αριθμό μεταλλάξεων στα ουροθηλιακά κύτταρα.
Επαγγελματικοί παράγοντες και Καρκίνος ουροδόχου κύστεως
Επαγγέλματα που διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου ουροδόχου κύστεως είναι:
- Βυρσοδέψες
- Κομμωτές
- Ζωγράφοι
- Ελαιοχρωματιστές
- Εργάτες μετάλλων
Άλλοι παράγοντες που συνδέονται με Καρκίνο ουροδόχου κύστεως
Επιπλέον, έχουν ενοχοποιηθεί:
- Η κατάχρηση αναλγητικών φαρμάκων
- Οι χρόνιες φλεγμονές
- Η χρήση γλυκαντικών
Συμπτώματα και κλινική εικόνα
Το πρώτο και συχνότερο σύμπτωμα του καρκίνου ουροδόχου κύστεως είναι η αιματουρία, η οποία εμφανίζεται σε ποσοστό 80-95% των ασθενών με καρκίνο ουροδόχου κύστεως.
Χαρακτηριστικά αιματουρίας στον καρκίνο ουροδόχου κύστεως
- Συνήθως ανώδυνη, δηλαδή ο ασθενής δεν αναφέρει πόνο.
- Ολική, δηλαδή εμφανίζεται από την έναρξη έως το τέλος της ούρησης.
- Διαλείπουσα ή συνεχής.
Άλλα συμπτώματα στον καρκίνο ουροδόχου κύστεως
Άλλα συμπτώματα που μπορεί να εμφανίσει ο ασθενής με καρκίνο ουροδόχου κύστεως είναι:
- Συχνουρία
- Δυσουρία (πόνος κατά την ούρηση)
- Επιτακτική ούρηση (άμεση ανάγκη για ούρηση)
Προχωρημένος καρκίνος ουροδόχου κύστεως
Σε προχωρημένο στάδιο επέκτασης του καρκίνου ουροδόχου κύστεως, μπορεί να εμφανιστεί ανουρία, καθώς και ενδείξεις μεταστάσεων σε άλλα όργανα.
Διάγνωση
Η διάγνωση του καρκίνου ουροδόχου κύστεως γίνεται με τη βοήθεια των παρακάτω εξετάσεων:
- Κλινική εξέταση
- Υπερηχογράφημα ουροποιητικού
- Ενδοφλέβια ουρογραφία
- Κυστεοσκόπηση με πιθανή λήψη βιοψιών
- Κυτταρολογική ούρων
Οι παραπάνω εξετάσεις, σε συνδυασμό με την αξονική τομογραφία και το σπινθηρογράφημα οστών, θα καθορίσουν τη βαρύτητα και την πρόγνωση της νόσου στον καρκίνο ουροδόχου κύστεως.
Θεραπεία
Ο καρκίνος ουροδόχου κύστεως διακρίνεται σε δύο κατηγορίες, ανάλογα με το βάθος της επέκτασής του στο τοίχωμα της ουροδόχου κύστεως.
Επιφανειακός καρκίνος ουροδόχου κύστεως
Πρόκειται για τον καρκίνο που διηθεί τον βλεννογόνο και το χόριο, αλλά δεν διηθεί τον μυϊκό χιτώνα.
Διηθητικός καρκίνος ουροδόχου κύστεως
Πρόκειται για τον καρκίνο που διηθεί τον μυϊκό χιτώνα της ουροδόχου κύστεως και μπορεί να επεκταθεί μέχρι το περινεφρικό λίπος.
Η διάκριση αυτών των δύο κατηγοριών γίνεται μετά από διουρηθρική αφαίρεση του καρκίνου και ιστολογική εξέταση του αφαιρεθέντος ιστού.
Θεραπεία επιφανειακού καρκίνου ουροδόχου κύστεως
Η διουρηθρική εκτομή του καρκίνου ουροδόχου κύστεως πραγματοποιείται με γενική ή ραχιαία αναισθησία και με τη χρήση ειδικού ενδοουρολογικού εργαλείου, του ρεζεκτοσκοπίου.
Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο το διπολικό ρεζεκτοσκόπιο, το οποίο προσφέρει καλύτερα αποτελέσματα. Ο ασθενής συνήθως εξέρχεται από την κλινική την επόμενη ημέρα.
Μετά τη διουρηθρική εκτομή και ανάλογα με την ιστολογική εξέταση του καρκίνου ουροδόχου κύστεως, μπορεί να χρειαστεί συμπληρωματική θεραπεία με ενδοκυστικές εγχύσεις, με σκοπό την αποφυγή υποτροπής ή εξέλιξης του επιφανειακού καρκίνου ουροδόχου κύστεως σε διηθητικό.
Επιπλέον, απαιτείται κυστεοσκοπικός έλεγχος, το χρονοδιάγραμμα του οποίου καθορίζεται από την ιστολογική εξέταση. Σκοπός της επαναληπτικής κυστεοσκόπησης είναι η έγκαιρη διάγνωση των υποτροπών, δεδομένου ότι ποσοστό έως και 80% των ασθενών μπορεί να εμφανίσει υποτροπή.
Θεραπεία διηθητικού καρκίνου ουροδόχου κύστεως
Όταν ο καρκίνος ουροδόχου κύστεως έχει διηθήσει τον μυϊκό χιτώνα της ουροδόχου κύστεως, απαιτείται ριζικότερη θεραπεία.
Η ενδεδειγμένη θεραπεία είναι η κυστεκτομή, δηλαδή η αφαίρεση της ουροδόχου κύστεως, του προστάτη και των σπερματικών κύστεων, καθώς και η δημιουργία νεοκύστης (νέας ουροδόχου κύστεως από τμήμα εντέρου), μέσω της οποίας ο ασθενής ουρεί κανονικά.
Όταν η δημιουργία νεοκύστης δεν είναι εφικτή για ογκολογικούς λόγους, τότε πραγματοποιείται εκτροπή των ούρων, τα οποία εξέρχονται μέσω στομίου στο κοιλιακό τοίχωμα και συλλέγονται σε ειδικό σάκο (όπως στην κολοστομία).
Ακτινοβολία
Η ακτινοβολία εφαρμόζεται σε περιπτώσεις διηθητικού ή μεταστατικού καρκίνου ουροδόχου κύστεως. Δυστυχώς, η πρόγνωση στις περιπτώσεις αυτές είναι φτωχή.
Χημειοθεραπεία
Η χημειοθεραπεία εφαρμόζεται σε περιπτώσεις μεταστατικού καρκίνου ουροδόχου κύστεως. Ως βάση της χρησιμοποιούνται τα παρακάτω φάρμακα: