PSA αίματος

Το PSA (Prostate Spesific Antigen) ανακαλύφθηκε στο τέλος της δεκαετίας του ’80 στο σπερματικό υγρό και έλαβε τη σημερινή του ονομασία στα μέσα της επόμενης δεκαετίας. Έχει καθιερωθεί ως ο βασικός κλινικός βιοχημικός δείκτης ανίχνευσης του καρκίνου του προστάτη.

Το PSA είναι μια γλυκοπρωτεϊνη με μοριακό βάρος 28-35k Dalton, παράγεται εξολοκλήρου από τον προστάτη και βοηθά στην ρευστοποίηση του σπέρματος.

Το PSA ΕΙΝΑΙ ΕΙΔΙΚΟΣ ΠΡΟΣΤΑΤΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΧΙ ΕΙΔΙΚΟΣ ΚΑΡΚΙΝΙΚΟΣ ΔΕΙΚΤΗΣ (Γίνεται ειδικός καρκινικός δείκτης μόνον μετά από ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ). ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΝΑΦΕΡΟΥΜΕ ΟΤΙ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ ΤΟΥ PSA με την έννοια ότι ο ασθενής να είναι εξασφαλισμένος για τη μη ύπαρξη κακοήθειας.

Το PSA αυξάνεται σε διάφορες «φυσιολογικές» και παθολογικές καταστάσεις όπως:

  1. Ηλικία
  2. Μέγεθος προστάτου
  3. Προστατίτιδα
  4. Επίσχεση ούρων – καθετηριασμός ουροδόχου κύστης
  5. Καλοήθης υπερπλασία προστάτου
  6. Δακτυλική εξέταση
  7. Εκσπερμάτιση
  8. Καρκίνος του προστάτη

Πολλοί μοριακοί τύποι του PSA έχουν μελετηθεί με σκοπό να αυξήσουν την ευαισθησία και την ειδικότητα του PSA με ευρύτερα χρησιμοποιούμενο το ελεύθερο PSA καθώς και τη μεταβολή του PSA στο χρόνο.

Η μέτρηση του PSA πρέπει να αρχίζει στην ηλικία των 50ετών εκτός αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη, οπότε συνιστάται ο έλεγχος PSA να ξεκινάει στα 40 έτη.

Πιο πρόσφατες μελέτες συστήνουν την έναρξη του PSA  στην ηλικία των 40-45 ετών και ανάλογα με τις τιμές του συστήνεται χρονοδιάγραμμα παρακολούθησης.

Ο ΑΣΘΕΝΗΣ ΠΟΥ ΑΝΑΖΗΤΑ ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ PSA  ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΕΥΘΥΝΕΤΑΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΚΑΙ ΜΟΝΟ ΣΤΟΝ ΟΥΡΟΛΟΓΟ.

Η αξιόπιστη ερμηνεία από πλευράς ουρολόγου της τιμής του PSA συνεπικουρείται  από τα παρακάτω:

  1. ΛΗΨΗ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ ΤΟΥ ΑΣΘΕΝΟΥΣ (Έλεγχος προηγούμενου PSA).
  2. ΥΠΕΡΗΧΟΓΡΑΦΗΜΑ ΚΥΣΤΕΩΣ ΠΡΟΣΤΑΤΟΥ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΥΠΟΛΕΙΜΜΑΤΟΣ ΟΥΡΩΝ
  3. Γενική ούρων, καλλιέργεια ούρων και αντιβιόγραμμα.
  4. Δακτυλική εξέταση.

ΟΤΑΝ Ο ΟΥΡΟΛΟΓΟΣ ΚΡΙΝΕΙ ΑΠΟ ΤΑ ΠΑΡΑΠΑΝΩ ΟΤΙ Η ΤΙΜΗ ΤΟΥ PSA ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΠΤΗ ΠΡΕΠΕΙ ΑΒΙΑΣΤΑ ΝΑ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΤΗ ΔΙΟΡΘΙΚΗ ΒΙΟΨΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΤΑΤΗ